Asfaltcentrale

Wat is benzeen?

Benzeen is een kleurloze stof dat vrij kan komen bij het recyclen van asfalt, maar bijvoorbeeld ook vrijkomt bij het tanken van benzine of bij het roken van sigaretten.

Is benzeen schadelijk voor de gezondheid?

Benzeen is onderdeel van onze leefomgeving en komt bijvoorbeeld vrij bij tabaksrook, benzinestations en uitlaatgassen van auto's. Of een stof ongezond is valt of staat bij de concentratie waarin deze stof voorkomt in de lucht. Het uitgangspunt is dat blootstelling aan benzeen zoveel mogelijk voorkomen moet worden, omdat de stof kanker (leukemie) kan veroorzaken.

In Stein is er een omgevingsluchtonderzoek uitgevoerd om de impact op leefniveau te meten. Hieruit is geconcludeerd dat er geen gezondheidsrisico’s zijn op leefniveau. De GGD bevestigt dit.

Kan ik als omwonende ziek worden van de uitstoot?

In Stein zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd om de impact op leefniveau te meten. Hieruit is geconcludeerd dat er geen gezondheidsrisico’s zijn op leefniveau. De GGD bevestigt dit.

• Overschrijding norm aan de pijp (emissie)

De wettelijke waarde voor benzeenuitstoot aan de pijp is 1 milligram/m3. Uit onderzoeken blijkt dat bij de schoorsteen een concentratie van 1,19 milligram/m3 benzeen is gemeten. Dit is een overschrijding van de wettelijk geldende norm aan de pijp en moet dus teruggebracht worden. Hier wordt op gehandhaafd.

• Geen overschrijding norm op leefniveau (immissie)

De hoeveelheid benzeen op straatniveau is in alle gevallen vele malen lager. Dat moet ook, want de norm op straatniveau is veel strenger (5 microgram/m3). (Een microgram is één duizendste milligram.) In de buitenlucht is altijd een beetje benzeen aanwezig (dat noemen we de achtergrondwaarde). Ook in gebieden waar de asfaltcentrale geen invloed op heeft. Dit komt omdat we producten gebruiken waar benzeen in zit. Er zijn landelijk op leefniveau geen overschrijdingen in de concentratie benzeen in de lucht op leefniveau geconstateerd. Dit wordt door het Rijk gemonitord. Op Steins niveau zijn er diverse onderzoeken uitgevoerd:

Verspreidingsberekeningen

In de verspreidingsberekeningen, uitgevoerd door de asfaltcentrale zelf, is het slechtst denkbare scenario in kaart gebracht door de hoogste gemeten waarde te hanteren. Bij de beschouwde onderzoeksresultaten is de bijdrage aan de concentratie benzeen door de asfaltcentrale in de omgeving (jaargemiddeld) nihil. Met een achtergrondconcentratie van 1 microgram/m3 levert dit geen betekenisvolle verhoging op en wordt voldaan aan de grenswaarde uit de Wet milieubeheer en blijft dit ruim binnen de norm van de GGD die vanuit gezondheidsperspectief een concentratie van benzeen kleiner dan 20 microgram/m3 hanteren. De verspreidingsberekeningen van de RUD bevestigen dit.

Omgevingsluchtonderzoek

Ondanks dat de verspreidingsberekeningen uitwijzen dat de norm voor Benzeen op leefniveau níet wordt overschreden, heeft de gemeente toch een onderzoek hiernaar laten uitvoeren om dit risico richting haar inwoners formeel uit te sluiten. Dit onderzoek naar de kwaliteit van de buitenlucht op leefniveau noemen we een omgevingsluchtonderzoek. Afgelopen periode stond hiervoor een verplaatsbaar laboratorium zonder mensen op de parkeerplaats van restaurant Comiq. Ook dit onderzoek wijst uit dat de grenswaarden op leefniveau niet worden overschreden en de overschrijding aan de pijp daarmee geen effect heeft voor de leefomgeving. De resultaten van dit onderzoek kun je lezen in dit rapport (PDF, 1.6 MB).

Verplaatsbaar laboratorium

Gezondheidkundige beoordeling GGD

De GGD heeft op basis van de uitgevoerde onderzoeken een gezondheidkundige beoordeling gedaan. De GGD bevestigt hierin dat er geen gezondheidsrisico’s zijn op leefniveau. Bekijk de gezondheidkundige beoordeling (PDF, 180.1 kB).

Ik heb een moestuin nabij de asfaltcentrale. Is het nog veilig om de gewassen uit mijn moestuin te eten?

Op basis van chemische eigenschappen van benzeen is het niet waarschijnlijk dat dit neerslaat op gewassen in de tuin. Benzeen is een vluchtige stof, die snel verdampt. Benzeen reageert met andere stoffen in de lucht en breekt binnen enkele dagen af. Benzeen kan zich in de lucht hechten aan regen of sneeuw en daardoor in de grond terechtkomen. Benzeen hoopt zich echter niet op in planten of dieren. Los van deze chemische eigenschappen is het advies altijd om groenten goed te wassen/schillen. (Bron: GGD)

Is er spraken van een (tijdelijke) ontheffing?

Er is geen (tijdelijke) ontheffing verleend voor een verhoogde uitstoot van benzeen.

Is de gezondheidsraad betrokken bij het onderzoek naar de benzeenuitstoot van de asfaltcentrale?

De Gezondheidsraad is een onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad met als wettelijke taak regering en parlement te adviseren op het brede terrein van de volksgezondheid en gezondheidszorg.

De gemeente is verantwoordelijk voor de publieke gezondheid van haar inwoners en voor uitvoering van het gezondheidsbeleid dat door de regering is vastgesteld. Een aantal omwonenden heeft de GGD Zuid Limburg benaderd met vragen omtrent de gevolgen voor de gezondheid van de uitstoot door de centrale. Daarnaast heeft de gemeente de GGD onlangs benaderd voor een advies over de mogelijke risico’s van de Asfaltcentrale in de leefomgeving. Hierbij overlegt de GGD Zuid Limburg met andere GGD’en in het land, waar ook Asfalcentrales zijn gelegen en onderzoeken worden uitgevoerd. De GGD Zuid Limburg is onderdeel van een landelijk netwerk van GGD’en; voor haar adviezen maken ze gebruik van landelijk vastgestelde richtlijnen Medische Milieukunde. Daarnaast kunnen ze gebruik maken van de kennis en kunde van het centrum Gezondheid en Milieu van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).

Met wie moet ik contact opnemen als ik vragen heb over mijn gezondheid?

De Regionale Uitvoeringsdienst Zuid-Limburg (RUD) gaat over milieutoezicht en vergunningverlening. De RUD gaat niet over de volksgezondheid. Daarvoor is de GGD. Wanneer je vragen hebt over gevolgen voor jouw gezondheid kun je contact opnemen met de GGD via 088 – 880 5070 of milieu@ggdzl.nl.

De Gemeente, RUD en GGD hebben onderling goed contact, maar wisselen in het belang van inwoners geen persoonsgegevens met elkaar uit.

Mogelijk neerslaan van stoffen op het oppervlak vanuit asfaltcentrales

Een Asfaltcentrale maakt gebruik van menginstallaties. Bij het mengproces komt emissie vrij van diverse stoffen. Het gaat om de emissie van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK), stof, stikstofoxiden, zwaveloxiden en vluchtige organische stoffen (VOS) tijdens het maken van asfalt of asfaltproducten. De mogelijke depositie hangt af van de soort stof (vluchtig of niet). De emissie is voornamelijk gasvormig. Het is niet te verwachten dat het neerslaan van meetbare stoffen op het oppervlak in de directe omgeving van de emissie terug is te vinden.

Wat gaat er gebeuren met het handhavingsverzoek van omwonenden?

Nu de overschrijdingen met een eigen emissieonderzoek formeel zijn vastgesteld, is definitief overgegaan tot het opleggen van een dwangsom. Dit betekent dat wanneer het bedrijf niet binnen bepaalde termijnen (begunstigingstermijnen) de overtredingen op gebied van geur en Benzeenuitstoot, ongedaan heeft gemaakt, zij een bepaald geldbedrag schuldig zijn. Al eerder is dit voornemen door de Regionale Uitvoeringsdienst Zuid-Limburg (RUD ZL) per brief bij AsfaltNu aangekondigd.

Het definitieve handhavingsbesluit, zoals in november uitgestuurd aan de asfaltcentrale. kent 2 sporen:

• Handhaving van geur

Hierbij zijn maatregelen voorgesteld die de overtreding met betrekking tot de geurhinder kunnen verlagen. Bijvoorbeeld het verhogen schoorsteen, het verlagen van het percentage gerecycled asfalt of plaatsen actiefkoolfilter.

Om de maatregelen uit te kunnen voeren krijgt de asfaltcentrale een hersteltermijn van 3 maanden. Indien het bedrijf niet overgaat tot het ongedaan maken van de overtreding zijn zij de gemeente een dwangsom van maximaal €17.500,- verschuldigd.

• Handhaving van de uitstoot van ZZS-stoffen PAK’s en Benzeen.

Hierbij zijn maatregelen voorgesteld die de (piek)temperatuur van de asfaltgranulaatdelen verlagen door de verwarmingstemperatuur terug te brengen, eventueel in combinatie met het beperken van de doorvoer van (gerecycled) asfaltgranulaat. Bijvoorbeeld door het optimaliseren van de toevoer naar de zwarte trommel, zodat het asfaltgranulaat niet in direct contact komt met de vlam en weinig stralingsenergie kan opnemen. Of door het verlagen van de eindtemperatuur van het asfaltgranulaat.

Om de maatregelen te kunnen uitvoeren is hier een termijn van 1 maand bepaald. Indien het bedrijf niet overgaat tot het ongedaan maken van de overtreding zijn zij de gemeente een dwangsom van maximaal €1.075.000,- verschuldigd.

Ik ervaar geuroverlast. Wat wordt er met mijn melding gedaan?

Bij de productie van asfalt komt helaas altijd geur vrij. Bij een ongunstige windrichting is dat nog beter te merken. We vinden het belangrijk te melden dat de geur die je misschien ruikt, geen benzeen is. Benzeen is nauwelijks te ruiken. Wel zijn we ons bewust dat extreme geurhinder het woongenot aantast en tot stress kan leiden. Iets dat indirect ook een aantasting van de gezondheid betekent. We nemen alle geurklachten daarom zeer serieus in behandeling en kijken samen met de gemeente Stein, Regionale Uitvoeringsdienst Zuid-Limburg, GGD Zuid-Limburg en de asfaltcentrale hoe we deze geuroverlast tot een aanvaardbaar niveau kunnen terugdringen.

Hiervoor loopt tevens een handhavingstraject. Hierbij zijn maatregelen voorgesteld die de overtreding met betrekking tot de geurhinder kunnen verlagen. Bijvoorbeeld het verhogen schoorsteen, het verlagen van het percentage gerecycled asfalt of plaatsen actiefkoolfilter.

Om de maatregelen uit te kunnen voeren krijgt de asfaltcentrale een hersteltermijn van 3 maanden (ingaande per november 2021). Indien het bedrijf niet overgaat tot het ongedaan maken van de overtreding zijn zij de gemeente een dwangsom van maximaal €17.500,- verschuldigd.

Waar kan ik terecht met meldingen over geuroverlast?

De RUD Zuid-Limburg gaat over het milieutoezicht en de milieuvergunningverlening van de bedrijven in de gemeente Stein. De gemeente is het bevoegde gezag in deze en heeft de RUD Zuid-Limburg gemachtigd deze taken namens de gemeente uit te voeren.

Als je overlast ervaart, kun je een melding maken via het klachtenformulier op de website van RUD ZL. Of je kunt bellen met de MilieuKlachtentelefoon: 043 - 361 70 70.

De milieuklachtentelefoon is 24/7 bereikbaar (het betreft een landelijke melddienst). De medewerk(st)er(s) van de milieuklachtentelefoon registreert de klacht en zet deze door naar de RUD Zuid-Limburg. Zij zijn niet in staat om vragen te behandelen over deze specifieke situatie, hiervoor belt de controleur terug die hierover gaat.